'Kum kentinin veliahdı Necef !

İmam Ali Türbesi'nin avlusuna adım attığımızda, sokağın keşmekeşi, gürültüsü bir anda siliniyor ve kulağımıza ilahiler ile göğüs kafesi üzerine ritmik bir şekilde indirilen yumrukların sesi geliyor.

Yüzlerce adam dizlerinin üzerinde halıya oturmuş, "Ali, Ali, Ali" diye yılmadan tekrarlıyor, önlerinde de bir imam ellerini kollarını sallayarak bu koroyu yönetiyor.Etraftaki diğer hacı adayları ise ya sessizce dolanıyor ya da birbirleriyle fısıldaşarak konuşuyorlar.Bazıları ise kendilerini dua etmeye vermiş.Türbeyi ziyaret edenleri sokaktaki ad amdan ayıran yalnızca bunlar değil.

Zira, ilahileri başka bir dilde söylüyorlar: Sokakta duyulandan çok daha yumuşak, o kadar gırtlaktan çıkmayan bir dil.İlahiler Farsça.Sokakta ise Arapça konuşuluyor.Ve burada ilahileri söyleyenler de İranlı.

Tahran, İsfahan, Kum gibi kentlerden her hafta binlerce İranlı İmam Ali Türbesi'ni ziyarete geliyor.Şii Müslümanlar, İmam Ali'nin yedinci yüzyılda bu türbede arkasından vurularak öldürüldüğüne inanıyor.

İmam Ali'nin buraya gömülmüş olması nedeniyle de Necef, yıllarca Şii inancının en önemli merkezlerinden biri olageldi.Ancak 1970'lerin sonlarından itibaren kent giderek önemini yitirmeye başladı.Bunun iki gerekçesi vardı.Biri, Irak'ta iktidara kendisi Sünni Müslüman olan Saddam Hüseyin'in gelmesiydi.Diğeri ise İran'daki İslam Devrimi.

Zira 1979'daki devrimle İran bir teokrasiye dönüşünce, Şiilerin dini merkezi de Kum kenti oldu.Necef'te değişimAncak bugün Necef'te kuvvetli bir değişim havası hakim.İmam Ali Türbesi'ni ziyaretimizden önce, Necef'in arka sokaklarındaki, oldukça sıradan görünümlü bir eve uğradık.

Yalnızca kapının önünde nöbet tutan Kalaşnikoflu korumalar, bu evde yaşayan adamın ne kadar mühim biri olduğunun ipuçlarını veriyordu.Burası, İmam Ali Türbesi'nin beş ayetullahından biri olan Şeyh Muhammed el Yakubi'nin eviydi.

"Necef öneminden hiçbir şey kaybetmedi. Diğer kentler Necef'le yarışabilirler ve rolü değişmiş olabilir ama Necef'in önemi hiç azalmadı" diyordu, sıra sıra kitapların dizili olduğu kütüphanesinde.Ayetullah el Yakubi, Necef'in Şii inancının yeni çekim merkezi statüsünü kazanmakta olduğundan hayli emin görünüyordu.

Necef'in yükselişi, Kum kentinin dini otoritesine meydan okuduğu için hem İran devletinin gücü ve yetkisini, hem de Tahran'ın Şii Müslümanların ruhani ve siyasi lideri şeklindeki konumunu baltalamış oluyor.

kaynak: BBC